Derrigorrezko gauza bakarra, heriotza.

Igande hura iritsi zen. Gogoan nituen eguna, ordua eta lekua…nire urduritasuna argia zen, autoko giltzak nire atzamarretan zehar dantzan zeuden, nire burmuinak atzamarrei gelditzeko agindua noiz ematearen zain, eta izterra sutan sentitzen nuen, poltsikoan neukan papertxoaren eraginez.

Ezinegon hura alde batera utzi, eta Toyota zurian sartu nintzen. Martxan jarri bezain laster irratia piztu, eta eguneroko berrien oihartzuna entzuten nuen bitartean, pentsatzeari ekin nion, nahaste hura guztia argitu nahian.

Urriak 4, larunbata.

Emilio eroso zegoen ohean, zerbaitek ez zion jaikitzen uzten. Begiak ixten zituen bakoitzean, berea ez zen bizitza erraz eta ederra imajinatzen zuen, errealitatetik urruntzen lortuz.

Emilioren ama alargun geratu zen ezkondu bezain laster, eta umetxoa bakarrik hezi behar izan zuen, hark 9 urte betetzean trenak harrapatu zuen arte.

20 urte geroago oraindik ez zekiten istripua edo suizidioa izan bazen.

Amaren heriotzaren ondorioz, Emilio, bizirik zuen senide bakarrenarekin bizitzera eraman zuten, hau da, aitaren arreba Angelarengana.

Angela, luxuzko etxe erraldoi batean bizi zen emakume ezkongabea zen, gurasoen etxetik gazte alde egin zuen,70eko hamarkada inguruan, eta urte pare bat igaro ondoren, batek daki nola ,dirutza itzela egin zuen. Giroa eta izaera aldatu zituenetik ez zuen familiaren berririk izan, eta nahi ez, loba etxean sartu zioten arte.

Emakumeak inoiz ez zuen Emilio maite izan, umeei nazka zielako, eta orokorrean jendea gorrotatzen zuelako, eta hark 18 urte bete bezain laster, etxetik botatzea zuen gogoan, baina Emilio ez zen joan. Izebaren ondoan nagusi egin zen, ahal izan zuenean ikasketak utzi zituen, eta inoiz ez zuen lanik bilatu. Angela aberatsa zenez, haren ondasunez aprobetxatzen zen, eta gogora etortzen zitzaiona egiten zuen emakumearekin. Beraz, gorrotoz beteriko elkarbizitza zuten, eta etxe hark infernua zirudien.

- Emilio jauna ! Mesedez etor zaitez laster! – oihu hark gizona ohetik altxarazi zuen

- Zer jazo da??- galdetu zuen

- Angela da! Ez dakit zer gertatzen zaion! –emakumea negar –zotinka hasi zen.

Emiliok korrika jaitsi zituen etxeko bi solairuak eta sukalde handira heldu bezain laster ikusi zuen.

Angela lurrean etzanda zegoen, begiak erdi zabalik zituen eta aurpegian ikara antzeko keinua finkaturik zuen. Haren ondoan, Teresa, mexikar zerbitzaria negarrez zegoen.

- Teresa, zoaz hemendik eta eska ezazu anbulantzia bat- esan zion Emiliok

- Bai, noski jauna..-

Mexikarra eta haren negarra sukaldetik aldendu zirenean, gizonak Angela zehatz-mehatz begiratu zuen. Ez zegoen batere urduri, eta emakume itxuradun munstro haren heriotza, munduko beste ezer baino gehiago desio zuen, beraz, guztiz hilda zegoen frogatzera hurbiltzen ari zenean, eskuan zerbait zuela ikusi zuen. Papertxo zati bat zen, ordenagailuz idatzitako letra beltz batzuekin:

Hau azken abisua da , aurkitu zaitugu.

Datorren igandean, urriak 12 tren geltokiaren ondoan ikusiko dugu elkar. Ekar ezazu guztia.

K. U.

Papertxoa poltsikoan gorde, eta ez zion beharrezko garrantzia eman

Urriak 6, astelehena.

Medikuek esan zutenez, bihotzekoak jota hil zen.

Angela igandean lurperatu zuten, eta espero bezala, mezan oso jende gutxi egon zen; Emilio, Teresa eta pare bat arlote. Bazirudien, eguneroko mezak entzuten dituzten amona zaharrek ere gorroto zuten Angela, igande hartan ez baitziren joan.

Hurrengo orduak, suertatu zitzaionaz pentsatzen eman zituen;

Angela ez zen inoiz ezkondu, nahiz eta bere bizitzan zehar dozenaka gizonekin egon. Gurasoak eta neba ez zeuden bizirik, eta ez zuen lagunik, bere izaera harroputz eta zorrotzaren ondorioz, baina dirutza itzela, etxe erraldoi hura eta Muxika inguruan lursailak zituen.

Emiliori logikak esaten zionez ondasun guztiak bereak izango ziren, izebak ez baitzuen estatua miresten, eta dirua bota ezean nahiago zuen norbaitek xahutzea, nahiz eta bere loba izan behar hartzailea.

Muxikako lurrak ez zituen ezertarako nahi, ez baitzuen nekazaritza gogoko, eta alokatzea edo saltzea pentsatu zuen, etxeko zenbait margolanekin batera, horrela, betidanik nahi izan zuen Ferraria erosi ahal izango zuen, baina hori baino lehen, notarioarenera joan behar zuen, izebaren azken nahiak entzutera.

Ilusioz eta planez betea, Emilio goiz oheratu zen.

Urriak 9, Osteguna

-Angelak Eubako etxea eta barruan dauden gauza guztiak utzi dizkizu, Teresa barne. Muxikako lurrak ere zureak dira- hasi zen notarioa poliki esaten

- Eta dirua?- galdetu zuen urduri Emiliok

- Mesedez, utzidazu bukatzen. Bere ondasun guztiak zureak dira, baina arazo bat daukazu, berak jada, ez zuela ondasunik

- ZER? Nolatan gerta liteke hori?!- Gizonaren masailean, urduritasun malkoak ageri ziren

- Denbora zen ez zuela hipoteka ordaintzen , eta bankuko kontuak zenbaki gorritan zituen, gainera, zor zuen diru guztiaren ondorioz, Muxikako lurrak ere kenduko zizkioten. Beraz etxea nahi baduzu, zurea da, baina…-

- Noski nahi dudala! Nire izebak utzi badit, nirea da, eta nik ez dut ezer zor!

- Bai jauna, baina etxe hori jada ez zen zure izebarena, eta bertan bizitzen gelditu ezkero, botako zaituzte, kalte-ordaina emanez, noski.

- Nik ez dut halakorik nahi, nik nire etxea nahi dut!- Emilio guztiz zoratuta balego hasi zen oihuka, azkenean, baretu eta gero notarioaren bulegotik alde egin zuen arte.

Zer egingo zuen orain? Ez zuen testamentua onartu, ez zuen bizilekurik, ezta dirurik. Gainera, ikasketak gazte zela utzi zituenez, ez zuen lanik ere. Beraz, kale gorrian zegoen, eta dena izeba deabrutzarraren erruz.

Ziur dena pentsatuta zuela! Ziur ez ziola ezer utzi nahi!

Hainbeste urtetan zehar sufritzen egon ondoren espero zuen atsedena ez zen inoiz helduko, eta hori gutxi balitz dena galdu zuen, ezer egin barik gehiegi espero izanagatik. Orain damu zuen langabetua izatea, ikasketarik ez edukitzea eta amak utzi ziona autoan xahutu izana.. Jazoko zitzaionaren berri izan bazukeen …

Gainera zetorkion etorkizun beltzari aurre egiteko esperantzarik ez zuenez, buruaz beste egitea planteatzen hasi zen, baina aurretik zerbait argitu nahi zuen.

Urriak 12, igandea

Hau azken abisua da , aurkitu zaitugu.

Datorren igandean, urriak 12 tren geltokiaren ondoan ikusiko dugu elkar. Ekar ezazu guztia.

K. U.

Nahiz eta papertxoa hainbat aldiz irakurri, ez nion zentzu berririk aurkitzen. Angela emakume gaiztoa zen, baina ez mafia edo amerikar filmetan agertzen diren erakunde gaiztoekin tratuak egiten dituen horietakoak, nik uste. Dena den, gauzak okertu ezkero, handik alde egingo nuela ziur neukan, zeren eta, nahiz eta nire buruaz beste egin nahi izan, ez nuen iskanbila handirik eragin nahi.

Mehatxuan jartzen zuen lekura heltzen ari nintzela, beltzez jantzitako tipo arraro batzuk ikusi nituen. Eskaileren goialdean 3 gizon eta emakume bakarra zeuden. Guztiak Angelaren adin berekoak zirela esango nuke , urte pare bat gora –urte pare bat behera, eta harekin gauza bat komunean zuten: itxura zorrotza, maitasun gabekoa.

Nire autoak transmititzen zidan babesean murgildurik, euren fisikoa ikertzen jarraitu nuen, euren barneak arakatu nahian, bat-batean haietako baten gerrian jarri nuenean arreta osoa. Tipo hark suzko arma zeraman!

Egoera horrek film bat zirudien..hori ez zen errealitatea, poliziaren laguntza behar nuen. Ziurrenik ez zen ezer gertatuko, baina seguruago sentitu nintzen deia egin ondoren, 10 minuturen barruan han egongo zirela esan zidaten.

Autotik irten , eta haiengana hurbildu nintzen, nire buru-eraile sena agerian utziz. Hurbiltzen nindoan heinean, oihuka hasteko gogoa pizten zitzaidan, eta barneko zerbaitek handik alde egitea agintzen zidan, baina beti bezala, ez nion jaramonik egin. Tipo haiengana hurbildu, eta euren harridura aurpegien aurrean, papertxo zatia eman nien.

- Non da Angela? – galdetu zuen emakumeak

- Hilda dago, bere loba naiz. Barkatu baina, nor demontre zarete, eta zer da nahaste hau guztia?- esan nien dardarka nengoen bitartean.

- Zoaz pikutara! – oihukatu zuen gizonetako batek suzko armaz apuntatzen ninduen bitartean. Gorputz guztia izerditan nuen eta segundo gutxitan negarrez hasiko nintzen.

- Ez mesedez!!- erregutu nien , hark pistolaz destatu, arnasari eutsi, eta katua leunki sakatu zuen, axolagabetasun aurpegi haraz begiratzen ninduen bitartean. Bat-batean dena beltz zegoen.

- Zuok geldi! Mugimendu zipriztinen bat eta tiro egingo dugu! – Polizia han zegoen, Emilioren gorpua hoztu berri zenean.

Urriak 14, asteartea.

Poliziak 70eko hamarkadatik gaur egun arte izandako euskal droga-trafikatzaile talde garrantzitsuenetakoa harrapatu zuen Zornotzan.

Pasadan igandea, urriak 12, Zornotzako udaltzainek Karlos Urrutia Garcia eta haren kideak harrapatu zituzten Zornotzako tren geltokian. Minutu batzuk lehenago , Emilio Garmendia , 40 urteko eubatarren deia jaso zuten, gizon batzuek suzko armak zituztela, eta haiek idatzitako mehatxu bat zuela.

Polizia heldu zenerako Emilio tiro batez hilda zegoen, eta gaizkileek ez zuten alde egiteko astirik izan.

Gaur jakin dugunez, mehatxua Angela Garmendiari zuzenduta zegoen, trafikatzaile taldeko kidea izan zena 70tik 90ra bitartean. Angela, 90ko hamarkadan ezkutuan erretiratu zen Zornotzara, azken heroina kargamentuak ordaindu gabe, eta material mordoa lapurtuz. Bertan bizitza arrunta eraman zuen, isilpean, mehatxua jaso zuen egunean, bihotzekoaz hil zen arte. Droga saltzen lortutako azken milioiak Muxikako lursailetan lurperatuta aurkitu dituzte, eta zuzenean estatuaren kontrolpean geratu dira.

Talde honek 30 urte zeramatzan aktibo, Espainia, Frantzia, Portugal eta Maroko inguruetan drogekin trafikatzen zutelarik, ehun milioi euroko kapitala izanez.

Karlos Urrutia, Antton Murua, Fermin Cano , Jon Olea eta Arantza Lopez trafikatzaileei, hainbat kargu leporatzen zaizkie; heroina, kokaina, eta marihuana trafikoa, ibilgailu lapurreta, fraude fiskala eta hilketa besteak beste.

Epaileak, 75 urteko kartzela zigorra ezarri die.

ENERGIA ITURRI MOTAK

Energia elektrikoa sortzeko hainbat bide daude: zenbait substantzien errekuntzaren bidez, elementu batzuen fisio nuklearraren bidez, edo berrienak, naturako elementuak erabiliz energia sortzen dutenak (eolikoa adibidez) . Eta hauek bi taldetan sailkatzen dira: iturri berriztaezinak( agor daitezkeen elementuak erabiltzen dituztenak) eta berriztagarriak(naturan amaigabeak diren elementuak erabiltzen dituztenak).

Azken bi mendeotan izandako aurrerakuntza zientifiko , eta gehienbat teknologikoen ondorioetariko bat, energia iturri berriztaezinen gehiegizko erabilera izan da.

Bi energia iturri berriztaezin mota daude:

Alde batetik, petrolioa , ikatza edo gas naturala bezalako erregai fosilak, duela milioika urteko izakien arrastoen eraldaketari esker sortutakoak (tenperatura eta presio egoera jakin batzuk emanda eraldatzen joan direnak)

Bestetik, erregai nuklearrak , fisio nuklearraren ondorioz, energia sortzeko gai diren elementuak(Uranioa edo plutonioa). Honek, zentral nuklearretan lantzen dira.

Energia iturri hauen abantailak asko dira

( Erregai fosilen kasuan, eskuratzeko errazak dira, denbora dezente irauten dute eta nahiko merkeak dira, eta erregai nuklearren kasuan berriz, energia kopuru handia produzitzen dute denbora laburrean), baina hauen erabileraren ondorioz atmosfera kutsatzen da, CO2 bezalako gasak isurtzen baitira, eta berotegi efektua eta ozono geruzan dagoen zuloaren handitzea eragiten dute, aldaketa klimatikoari lagunduz. Gainera, iturri berriztaezinak agortzear daude, horregatik iturri berriztagarriak garrantzi handia hartzen hasi dira.

Energia berriztagarria, iturri naturaletatik sortzen den energia mota da, berriztaezinak ordezkatu nahian erabiltzen direnak. Garrantzitsuenak eguzki-energia, energia eolikoa, hidraulikoa, biomasa ,itsas energia eta energia geotermikoa dira.

Eguzki energia: Panel batzuek eguzkiaren izpiak barneratzen dituzte, haien energia xurgatuz. Panel fotovoltaiko hauek, argi-energia energia elektriko bihurtzen dute berehala.

Energia eolikoa: Haize-errotek haizearen energia erabiliz, sorgailu elektriko baten ardatza birarazten dute palak birarazita.

Itsas energia: Olatuen indarraz baliatuz energia lortzen da, itsas zentralen bitartez.

Biomasa: Biomasaren errekuntzaz energia elektrikoa lortzen da, lurrun turbina sorgailuak erabiliz

Energia geotermikoa: Lur barneko beroa erabiltzen da energia sortzeko.

Energia hidraulikoa: Ibaietako ura da energia honen sortzailea. Ura urtegi batean biltzen da, eta gero, altuera handi batetik erortzen uzten da turbina baten gainera, eta turbina horrek, biratzean, elektrizitatea sortuko du.

Energia iturri berriztagarriek zenbait abantaila dituzte, ingurumenean eragiten duten kaltea oso txikia da, baliabide ugariak dira, lurreko edozein lekutan aurki baitaitezke eta erabili ahala inoiz agortuko ez diren energiak dira.

Teknologia berrien kontra

Badakit jende gehiena nirekin ados egongo ez dela, baina teknologia berrien kontra hitz egin behar dut, mundu berri hau eraikitzen lagundu digun teknologiaren aurrerapenak ez baititu ondorio positiboak ekarri.

“Teknologia berria” hitzak entzuten ditugunean, Ipod, puntako portatilak, milaka aplikazio dituzten mobilak, Play Station-ak etab datozkigu gogora, tramankulu zoragarri eta beharrezkotzat hartuz. . Nork nahiko luke antzina erabiltzen ziren telefono erraldoi horietako bat, “Iphone 5”a merkaturatua dagoenean?

Edonork esan lezake, horrek guztiak ez duela inongo desabantailarik , baina oker dago, desabantaila ugari baitauka.

Hasteko, inguruan dugun guztiak teknologia berrien erabilerara bultzatzen gaituela ohartu behar gara, eta haien menpean egoteko presioa sartzen digutela, hau da, telebistak, aldizkariek, jendeak...teknologia berrien munduan murgiltzera behartzen gaituzte.

<< Institutuetan adibidez, lanak interneten bidez bidaltzera behartzen gaituzte, edo “Power Point” bezalako programak erabiliz proiektuak egitera, baliabide horiek eskura ez dituen jendea, gutxitasun maila batean sentiaraziz. >>

<< Kalean, umeen artean, bideo-kontsolek(Nintendo Ds, PSP ...) arrakasta handia dute.

Batek erosten duenean, gainerakoek ere erosteko nahia (edo beharra haien ustez) izaten dute, eta erosi ezean, besteek, gutxiago dela sentiaraziko diote, honen gurasoak, ez duten dirua umearen “nahiak” asetzeko erabiltzera behartuz>>

<< Larrea ikastetxean , honen adibide zehatzena ikus dezakegu; Ijito familia batek, jantokirako, liburu eta materialetarako bekak dauzka, eta ez dituzte amantalak ordaintzen ez dutelako dirurik, baina haien etxeko tramankuluei buruz galdetzean, 3 telebista eta 4 ordenagailu zituztela erantzun zuten. Dirua, beharrizan biologikoak asetzeko ordez, teknologia berrien munduan egoteko erabiltzen dute. >>

Exajeratzen ari naizela esango dit baten batek, baina egi-egia da diodana. Gainera, ezin dugu ahaztu sare-sozialek eragiten dituzten kalteak.

Alde batetik, adizioa, ortografiaren galera, eta buylling-aren sustapena aipatu behar ditut:

Adizioarena, gazteen %90i gertatzen zaie, egun osoa eman dezakete “tuenti”an konektaturik, ikasketak alde batera utziz. Gainera, sareetan , edonola idazteko ohitura dagoenez, gero akats horrek , eskolako idatzietan ere ikusten dira, batzuetan, DBHkoek, L.Hkoek egiten dituzten akats berak egiten dituzte.

Buylling-aren kasu asko interneten bidez larritu dira, jende asko baten kontra jotzeko bide errazena baita. Gainera, norbaiten bizitza , segundo batzuetan izorra daiteke, argazkiak igoz, mehatxuak bidaliz etab, eta azkenean, gaur egun hain arruntak diren suizidioak eta zorakeriak ematen dira.

Medikuen abisuak ere ezin ditugu alde batera utzi. Wi fi uhinen erabilerak, minbizia sortzen duela diote, eta musika tramankuluenak berriz , gortasuna. Ondorioz, oraingo gazteria zahartzarora heltzen denean, gor eta gaixorik egongo da, heriotza tasa handituz.

Horregatik guztiagatik diot, eta ozenki errepikatzen dut, teknologia berrien kontra nagoela, badirudi, guk haiek erabili ezean, haien menpe bizi garela, eta haiek kontrolatzen dutela gure bizitza, eta gu.

AHTren kontra

Beharra, ala guraria?

Abiaduraren, hiri arteko lotura errazaren, edota, borobilduz, garraiobide publikoen kontra, ez daukat ezer; bai, ordea, hainbeste kalte egingo digun Abiadura Handiko Trenaren kontra.

Zertarako nahi du herritar batek Bilbotik Madrilera azkarrago joan, tren horren prezioa,ezin badu ordaindu?

Herri xeheak ez du tramankulu hori erabiliko, eta erabili ahal izateko beharrezkoa den botere ekonomikoa edonork ez daukalako, eta daukatenek berriz, hegazkina edo beste tren bat erabil dezaketelako.

Norbaitek esan lezake proiektu interesgarria dela, abantaila ugari dituenak: Euskal Herriko metropolien arteko loturak errazagoak direla, distantzia luzeak denbora laburrean egin daitezkeela edo, bidaiariek tren hori erabiliko dutenez, hegazkinak erabiltzen duen erregaia murriztuko dela, baina, gure inguruneari , nahiz ekonomiari egingo dion kalteaz ordea, ez dira jabetu.

Abiadura Handiko Trena, azken urte hauetan Euskadin egindako obra nagusiena izaten ari da, kostu izugarri altua izaten ari dena(herritarrok ordaindu behar dugun prezioaz aparte, 5 langilek euren biziarekin ordaindu dute eraikuntza hau) eta gure herria bezalako toki politak suntsituko dituena, paisaia naturala aldatuz, eta naturari lekua kenduz.

Konklusioetara etorriz, abiadura handiko trena, politikariek herriaren nahien kontra jarri nahi duten tren elitista besterik ez da, agintea eta boterea nortzuk duten erakusteko .

Biztanleriaren portzentaje altuenak behar ez izateaz aparte, tren hau dirua eta toki naturalak kenduko dizkigun tramankulua da, eta ni behintzat, kontra nago.